In een tijd waarin het erop lijkt dat traditionele manieren van stadsontwikkeling tekort schieten, biedt binnenstedelijke ontwikkeling een potentieel dat aangeboord kan worden: de 'Atlas Slimme Verstedelijking' brengt het onderbenutte potentieel in beeld en nodigt uit om samen aan de slag te gaan. Als statement illustreert de Atlas het onbenutte potentieel aan ruimte dat onze steden herbergt, op locaties die goed verbonden zijn en toegang tot diensten en werkomgevingen verlenen.

De ‘Atlas Slimme Verstedelijking’ is zowel een statement over het onderbenutte potentieel in onze steden als een uitnodiging tot een nieuwe manier van werken op het gebied van binnenstedelijke ontwikkeling.

De uitkomsten van het onderzoek Duurzame verstedelijking & agglomeratiekracht, door Vereniging Deltametropool in samenwerking met het College van Rijksadviseurs, liggen aan de basis van de Atlas Slimme Verstedelijking. Hierin stond de vraag centraal hoe en waar nieuwe verstedelijking het meest kan bijdragen aan het versterken van de agglomeratiekracht. De Atlas toont in cijfer en beeld dat de Ladder voor Duurzame Verstedelijking niet alleen ingezet kan worden als restrictief middel, maar juist ook om te laten zien waar kansen voor binnenstedelijke ontwikkeling liggen.

De Atlas bestaat uit zes delen die ieder één locatietype (Internationaal, Nationaal, Regionaal, OV, Auto en Lokaal) beschrijven. Afhankelijk van de mate van multimodale bereikbaarheid is een locatie meer of minder geschikt voor een bepaald type programma. Zo verlenen multimodale locaties zich vaak meer voor stedelijk wonen en hoogwaardige bedrijvigheid, terwijl bij op de auto gerichte locaties lage dichtheden en logistieke bedrijvigheid passen.

De vereniging heeft de eerste ‘Atlas Slimme Verstedelijking’ gemaakt voor de Zuidelijke Randstad. Deze Atlas Zuidelijke Randstad toont in totaal 3.260 potentiële binnenstedelijke ontwikkellocaties waar nieuwe leefomgevingen en 229.000 woningen gecreëerd kunnen worden in diverse dichtheden en typologieën. Zo’n 70% van de woningen kan gerealiseerd worden door uitvoering van bestaande plannen. Zo’n 13% door transformatie van oude industriële gebieden en zo’n 3% van leegstaande kantoorgebouwen.

Deze Atlas toont niet alleen potentiële ontwikkellocaties, maar wordt ook ingezet tijdens (werk)bijeenkomsten om de interactie en dialoog tussen stakeholders te bevorderen.

Onbenut stedelijk potentieel

Als statement illustreert de Atlas het onbenutte potentieel aan ruimte dat onze steden herbergt, op locaties die goed verbonden zijn en toegang tot diensten en werkomgevingen verlenen.

Naar een nieuwe manier van werken

Als uitnodiging beoogt de Atlas geïnteresseerde partijen aan te sporen om op een transparante en open manier aan de slag te gaan met de potentiële ontwikkellocaties. Maar het promoot ook de vorming van nieuwe coalities, die nodig zijn voor binnenstedelijke ontwikkeling.

Ruimtelijke matchmaking: P-matching pilot

In het ‘P-matching’ traject wordt de Atlas ingezet als werkboek voor geïnteresseerde partijen, waar zij kunnen reageren en reflecteren op potentiële ontwikkellocaties. Dit zorgt er voor dat de beste mogelijkheden naar boven komen en stakeholders met elkaar in contact geraken. Lees nu meer over het proefproject | P-matching | en de uitkomsten uit de Drechtsteden en Rotterdam werksessies.

Afgezien van de aanwezigheid van potentiële ontwikkellocaties moet ook de bruikbaarheid van oplossingen bewezen worden. De zeer diverse kwaliteiten die mogelijk behaald kunnen worden op sommige onverwachte locaties moeten expliciet worden gemaakt . Ontwerpende architectuur kan aantonen dat deze mogelijkheden aanwezig zijn en vice versa dat er mogelijkheden zijn om het potentieel dat de grotere agglomeratie met zich meebrengt te gebruiken in het architecturale ontwerp.

In samenwerking met architectuurstudies kan er gekeken worden naar het metropolitane karakter in de architectuur van Nederlandse steden. Lees meer over de (mogelijke) samenwerking met:

1. University of Melbourne
2. Technische Universiteit Delft
3. Academie van Bouwkunst Amsterdam