Maak Plaats!

Nieuwe visie op ruimtegebruik in Noord-Holland

01 oktober 2013

In de publicatie wordt een nieuwe visie op het ruimtegebruik in Noord-Holland gegeven. Het beter benutten van de bestaande stad en de bestaande infra-netwerken staan daarin voorop.

Bekijk Maak Plaats! via ISSUU.

Maak Plaats! biedt een leidraad. De publicatie brengt eerdere studies samen, bundelt de aanwezige kennis en data en maakt de kansen voor betere benutting van ov-knooppunten in Noord-Holland inzichtelijk. Alle ov-knooppunten en corridors worden met elkaar vergeleken en gepositioneerd in het netwerk. Het boek dient als basis én inspiratie voor de verdere uitwerking van een knooppuntenstrategie in Noord-Holland, met al de betrokken partijen. Het is een pleidooi voor een nieuwe manier van denken op basis van grensverleggende kennis en inzichten. De studie is een coproductie van Vereniging Deltametropool en provincie Noord-Holland, met medewerking van APPM.

De resultaten van het onderzoek zijn gebundeld in de publicatie Maak Plaats! Werken aan knooppuntontwikkeling in Noord-Holland. Op woensdag 27 november 2013 is het boek gepresenteerd tijdens het congres ‘Maak Plaats!’, georganiseerd door de provincie Noord-Holland. De publicatie heeft internationaal aandacht gekregen, onder meer bij de grote designblogs It’s Nice That en FastCodesign. Ook won het de Georges Allaert prijs 2016 voor het bevorderen van de interactie tussen mobiliteit en ruimtelijke ontwikkeling.

Aanpak
De aanpak van het onderzoek was zowel inventariserend en analyserend als interactief en communicatief. Samen met gemeenten, regio’s en andere stakeholders zijn de huidige plannen en ambities in beeld gebracht. Deze schat aan kennis vormt de basis voor een strategie die de kwaliteit van de Noord-Hollandse steden en het bestaande netwerk beter benut.

Na iedere stap zijn de resultaten besproken met het (speciaal voor dit doel opgerichte) knooppuntenteam: een team waarin expertise vanuit verschillende disciplines en schaalniveaus samen komt. Parallel aan dit traject heeft APPM management consultants zich gericht op de vraag: “Hoe kunnen betrokken partijen gezamenlijk uitvoering geven aan knooppuntontwikkeling?” De Zaancorridor is hiervoor als case-study uitgewerkt.

 Inhoudsopgave

Onderstaand een globale impressie van de inhoud van de publicatie.

   ATLAS
Hierin wordt een overzicht van alle onderzochte knooppunten weergegeven.

   CONTEXT
Momenteel is er een toenemende aandacht voor knooppuntontwikkeling, ook in het beleid van zowel de regionale overheden als gemeenten. Dit onderzoek brengt de kansen aan het licht en biedt daarmee een basis om de omslag te maken van beleid naar uitvoering.

   TIEN UITGANGSPUNTEN

De tien uitgangspunten verwoorden tezamen: de kansen voor integraal beleid op het gebied van wonen, werken, voorzieningen en recreatie in combinatie met goede bereikbaarheid. Ze zijn cruciaal voor het ontwikkelen van een knoop- puntenstrategie; niet alleen in Noord-Holland, maar ook in de rest van NL!

   KANSEN
Een knooppunt is een plek waar verschillende vervoersmodaliteiten samenkomen én stedelijke activiteiten plaatsvinden. Op die plekken kan het benutten van samenhang tussen netwerk en ruimte veel opleveren. Het vlindermodel is ontwikkeld om juist daarin meer inzicht te verkrijgen. Het is gebaseerd op drie onderscheidende kenmerken voor knoop (netwerk) en drie kenmerken voor plaats (ruimte).

Zes elementen van het vlindermodel Zes elementen van het vlindermodel.

Twaalf kansrijke vlinders verbeelden de ideale knooppuntenmilieus voor Noord-Holland: plekken waar wonen, werken voorzieningen en bereikbaarheid op een bepaalde manier samen komen.

Wereldstad Wereldstad.

CORRIDORS
Het ideale schaalniveau om knooppuntontwikkeling te coördineren is de corridor: de combinatie van een regionaal verbindende spoorlijn en de locaties rondom de haltes van die lijn. Op dit niveau is het mogelijk de dagelijkse activiteiten- en verplaatsingspatronen te coördineren en mogelijkheden op het gebied van bereikbaarheid, duurzaamheid en agglomeratievoordelen optimaal te benutten. Ook in bestuurlijke zin blijkt de corridor het meest werkbare schaalniveau. In Noord-Holland zijn acht corridors benoemd. De corridors beginnen of eindigen altijd op de Ring van Amsterdam bij de stations Amsterdam Centraal of Amsterdam Zuid.

   AANPAK ZAANCORRIDOR
Ondanks alle kansen die er liggen komt knooppuntontwikkeling in de praktijk nog moeilijk van de grond. Innovaties in governance, regelgeving en financiering zijn noodzakelijk om een effectieve en uitvoerbare ontwikkelings- strategie in gang te zetten. De Zaancorridor dient hiervoor als case-study. Met een toegespitste versie van de serious game Sprintstad en een concreet proces- en organisatievoorstel zijn alle partijen uitgenodigd om gezamenlijk de uitwerking en doorvoering op te pakken. Lees meer over de case-study Zaancorridor.

   HOE NU VERDER?
Zelfs als iedereen overtuigd is van het belang van transit oriented development, blijven lokale belangen, verplichtingen, grondposities en de concurrentie tussen gemeenten een obstakel. Het vergt bestuurlijke lef om integrale planning tussen verschillende overheden, vervoerders en marktpartijen te agenderen, om plannen te schrappen of juist als eerste te investeren.

   KNOOPPUNTEN A-Z
Het naslagwerk waarin alle onderzochte Noord-Hollandse knooppunten zijn terug te vinden, met kaartmateriaal, data en het kansrijke knooppuntmilieu.

Knooppunten A-Z Knooppunten A-Z.

Werkt u aan vervoer, ontwikkeling of mobiliteit? De vereniging ambieert, aansluitend op dit onderzoek in Noord-Holland, nog meer experts en belanghebbenden te betrekken. Doel is ook de rest van Nederland in kaart te brengen en de methode nog verder te ontwikkelen. Heeft u interesse, neem dan contact met ons op.

terug naar boven terug naar boven