Onze Plek

We leven in een tijd van grote veranderingen, die veel impact hebben op eenieders leefomgeving en gedrag. Dat baart zorgen, maar biedt ook kansen. Wat vinden mensen belangrijk bij de inrichting van hun woon- en werkomgeving?

Welke waarde hechten ze aan monumenten, het landschap, culturele voorzieningen, de gebouwde omgeving, maar ook aan immaterieel erfgoed en culturele identiteit? Welke aanpassingen zijn de komende decennia nodig, en wie bepaalt dat? We zijn nieuwsgierig naar de stem van bewoners en gebruikers van specifieke plekken, en naar hun ideeën voor de toekomst ervan. Platform Ontwerp NL zoekt daarom zestien ontwerpers om met ze in gesprek te gaan.

Oproep aan ontwerpers

De selectie voor Onze Plek is bekend, dit zijn dé plekken, de groepen en de ontwerpers:

bureau	type	plaats	doelgroep
Paul Hoppe	dorp	Waubach, Landgraaf	Jongeren
Sharon Sportel	stad	Zwolle	Vrouwen in de opvanglocatie van het COA
Buro Lina	stad	Rotterdam, Binnentuin Agniesebuurt	Bewoners en gebruikers van een tuin die ’s avonds op slot gaat
Hik & Co – Klaas Schotanus	dorp	Ferwert, Friesland	Bewoners van Ferwert
ONNA architect	dorp	Eersel, Brabant	Jongeren 12-17 jaar
StudioPnt & Observatorium	dorp	Damsterdiep, Groningen	Bewoners van dorpen in aardbevingsgebied
Potato (Zhongjing Zhang)	stad	Den Haag, Chinatown	Oudere Chinezen
Khani Architecten & A Sense of	stad	Amsterdam, binnenstad – jongerenopvang	Dakloze jongeren
Telisa studio en Buro AanZet	dorp	Zoeterwoude-Dorp, veenlandschap van	Ouderen en jongeren uit het dorp
Zijaanzicht landschapsarch	dorp	Arnhem-noord, BG terrein	Biologische boeren
Nadia Nena	stad	Rotterdam Afrikaanderwijk	Jongeren
Derive Hedwig van der Linden	dorp	Nagele	Bewoners van Nagele
Site stories / ministerie van verbeelding	dorp	Heeswijk-Dinther	Volkstuinders
KCAP	stad	Rotterdam, Piekstraat (Zuid)	Skaters
Denkkamer	dorp	Gemert	Kasteleins
Studio TMOJ	stad	Zoetermeer	Ouderen met dagbedsteding

Context

De ruimtelijke ordening van Nederland wordt momenteel opnieuw doordacht. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) heeft daarom behoefte aan een inspirerende publicatie, die in tekst en beeld laat zien welk belang mensen hechten aan de cultuur van hun leefomgeving 

De publicatie voedt de Nota Ruimte en het beleid binnen het ministerie van OCW, en inspireert gemeenten en andere (lagere) overheden om bewoners en gebruikers beter te begrijpen en de juiste beslissingen te nemen.  

Basis voor de publicatie zijn gesprekken met burgers. Om die gesprekken te voeren doen we een beroep op ontwerpers, want zij zijn bij uitstek in staat om verbinding tot stand te brengen tussen transitiedoelen en de bewoners en gebruikers van een gebied.  

Plek en groep

We zoeken zestien ontwerpers om op evenzovele plekken de wensen en belangen in kaart te brengen van een groep bewoners of gebruikers. Denk aan carbidschieters, marktkooplui, tweedegeneratiemigranten, skaters, voetbalmeiden, praalwagenbouwers, expats, jongeren met een zuipkeet, rappers, line dancers, statushouders, hangouderen en ga zomaar door.  

Behalve naar culturele variatie zoeken we nadrukkelijk ook naar geografische en sociaalmaatschappelijke spreiding.    

Vragen

De ontwerpers gaan met een groep aan de slag. Heeft die groep een eigen plek? Deelt ze een plek, of zoekt ze er juist een? Wat is de (culturele) identiteit van die plek en staat die onder druk? Hoe belangrijk zijn gebouwen en het landschap? Hoe groot is die plek en hoe zit het met de wijdere omgeving? Welke culturele waarden moeten in de toekomst zeker behouden blijven? Hoe verhouden die waarden zich tot de grote veranderingen die we doormaken? Wat heeft de groep nodig om haar plek en identiteit verder te ontwikkelen? Wie hoort er bij die groep? En wat geeft ze terug aan haar omgeving? 

Vorm

De ontwerper organiseert een gesprek van twee tot drie uur met de groep die hij of zij zelf heeft aangedragen. Een groep heeft een grootte van zes tot twaalf deelnemers. In principe zal iemand van Platform Ontwerp NL bij het gesprek aanschuiven om mee te luisteren en te helpen als dat nodig is.  

De vorm van het gesprek is vrij en geeft ruimte aan de creativiteit van de ontwerper. Wij stellen een eenvoudige gespreksleidraad beschikbaar met een aantal hoofdvragen en een leidraad voor het verslag. Aan de hand daarvan voert de ontwerper het gesprek.  

De ontwerper zorgt ervoor dat niet alleen wordt gepraat, maar ook getekend of verbeeld: op kaarten en plattegronden, in de vorm van schema’s, fotografie, collages of sfeerschetsen. Dit materiaal wordt na afloop verwerkt in een verslag in tekst en beeld. 

De deelnemers krijgen, naast de eindpublicatie, ook het verslag van hun eigen gesprek. Want het is de bedoeling dat de groep iets terugkrijgt voor haar inzet – namelijk ideeën voor een ruimtelijke toekomst van de plek die zij gebruiken.     

Honorarium

Wij roepen alle ontwerpers op een groep aan te dragen. Sta je voor je werk in contact met een groep mensen die betrokken is bij een plek en die na zou willen denken over hun toekomst? Of heb je een groep in je hoofd die je middels een gesprek zou willen verkennen? Meld je aan!  

Er is voor de voorbereiding, uitvoering en afronding van het gesprek in de vorm van een (ruw) verslag in tekst en beeld een budget beschikbaar van 1.500 euro exclusief btw.   

De criteria voor selectie zijn: culturele, geografische en sociaalmaatschappelijke spreiding en het profiel van de ontwerper (motivatie, ervaring, aanpak, methode).   

Initiatiefnemers en team  

De opdracht voor Onze Plek komt van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW). Vereniging Deltametropool en Platform Ontwerp NL nemen de opzet en uitvoering van het project op zich. Journalist en ruimtelijk onderzoeker Tijs van den Boomen schrijft de publicatie.   

Planning

De deadline voor de inschrijving is donderdag 1 februari 2024 om 12.00 uur. De selectie wordt donderdag 8 februari bekend gemaakt. Op vrijdag 9 februari is een digitale kick-off van 9.00 tot 10.30 uur. 

De geselecteerde ontwerpers voeren de gesprekken tussen 15 februari en 15 maart. De gespreksverslagen (tekst en beeld) moeten binnen 2 weken na het gevoerde gesprek worden ingeleverd.  

Vragen?

Platform Ontwerp NL, Jutta Hinterleitner – info@juttahinterleitner.nl 

Federatie Ruimtelijke Kwaliteit, Dorien de Voogt – ddv@ruimtelijkekwaliteit.nl 

Het is niet meer mogelijk om je in te schrijven voor Onze Plek.

Planning

• Deadline aanmelding: donderdag 1 februari 2024 om 12:00 uur  
• Bekendmaking selectie: donderdag 8 februari
• Online startbijeenkomst: vrijdag 9 februari 09.00 – 10.30 uur
• Gesprek/ workshop op locatie: tussen 15 februari en 15 maart
• Opleveren verslag (woord en beeld): uiterlijk 2 weken na gesprek  

Procedure selectie

• Het projectteam bestaand uit Vereniging Deltametropool, Platform Ontwerp NL, Federatie Ruimtelijke Kwaliteit en publicist Tijs van den Boomen.  
• Bij de selectie voor de 16 plekken kijkt het team naar culturele, geografische en sociaal-maatschappelijke spreiding en naar de focus/ expertise van de ontwerpers. 
• Het team doet een voorstel aan de opdrachtgever, het ministerie van OCW, dat de selectie definitief moet bekrachtigen.   

Vergoeding

• Ieder bureau ontvangt € 1.500,- ex btw en inclusief reiskosten voor het organiseren en voeren van het gesprek/de workshop en het maken van een (ruw) beeldend verslag.   
• De ontwerpers zijn beschikbaar om enkele (telefonische) vragen van de auteur te beantwoorden.