Je kan een regio niet bellen

Vereniging Deltametropool begeleide een workshop op 12 april met als doel te speculeren op de toekomst van regionaal ontwerp. Veel van de huidige ruimtelijke opgaven waar Nederland voor staat overstijgen immers gemeentegrenzen of die van de bebouwde kom. Maar in de workshop, ondanks de vele deelnemers die zich met hun werkzaamheden regelmatig op dit regionale niveau bevonden, bleek de regio volgens velen ondefinieerbaar.

In tegenstelling tot een gemeente of provincie, kan je een regio niet bellen. Hij heeft geen democratisch gekozen vertegenwoordigers, is geen bestuurlijke entiteit en heeft daarmee geen mandaat. Hoe is er dan mee te werken? Of is een regio juist een bestuurlijke tussenvorm? De entiteit die pas begint te bestaan als ruimtelijke problemen niet elders of op andere manieren op te lossen zijn? Een regio begint zo te bestaan als de mensen die er wonen met elkaar iets willen, en zich daarin niet vertegenwoordigd voelen.

De dualiteit van het bestaan van een regio is daarmee dan ook sterk verbonden met urgentie en complexiteit van ruimtelijke vraagstukken, maar ook de realisatie dat veel van onze ruimtelijke bestuurlijke entiteiten niet zijn ingericht op landschappelijke systemen. Werken op het niveau van stroomgebieden is bijvoorbeeld essentieel om onze waterhuishouding op peil te houden in de toenemende effecten van klimaatverandering. Ontwerpers waren het er wel over eens dar regionaal ontwerp wél bestaat; het proces van ontwerpen op de regionale schaal legt deze bloot, erkent de urgentie van de problemen en lastige oplosbaarheid op andere schaalniveaus.

De ongrijpbaarheid van de regio is enerzijds een gegeven voor het regionaal ontwerp, anderzijds een vraagstuk om op te lossen. Vereniging Deltametropool gaat met de input van de workshop verder om regionale schaal en aanpak ervan af te stemmen op de huidige en toekomstige ruimtelijke opgaven.